مقایسه مواد 526 و 528 قانون مجازات اسلامی در خصوص تصادفات

نوع مقاله : علمی-تخصصی

نویسنده

پردیس دانشگاه رضوی

10.22034/lf9.2024.100446.1014

چکیده

هدف این مقاله بررسی اقسام تعدد اسباب، ضمن تعریف تعارض و اقسام آن در اصول فقه و حقوق، رابطه بین دو مادهٔ قانون مجازات اسلامی  است. در همین زمینه، اقسام اجتماع سبب و مباشر بررسی شده که در اجتماع یک سبب و یک مباشر با تأثیر جداگانه، در صورت اقوی نبودن سبب از مباشر، مباشر مسئول است و در صورت تساوی مباشر و سبب در استناد عرفی جنایت به هر دو، از نظر برخی فقها و حقوقدانان، تساوی مسئولیت است. در اجتماع چند مباشر به نحو مجمل، نظراتی مطرح شده، از جمله نظریهٔ تحمیل مسئولیت به یکی از مباشرین از طریق قرعه و نظریهٔ رجوع به قواعد عمومی. در اجتماع چند سبب، نظراتی مطرح شده ازجمله برابری اسباب، مسئول قلمداد کردن سبب مقدم، مسئول قلمداد کردن سبب مؤخر. در اجتماع چند عامل برخی به مباشرت و برخی به تسبیب، با توجه به ماده 526 قانون مجازات اسلامی چهار نحوه از ضمانت مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به رابطهٔ کشف شدهٔ بین دو مادهٔ 526 و ماده 528 قانون مجازات اسلامی، نمی‌توان به‌عنوان یک قاعدهٔ کلی، لحاظ درجهٔ تأثیر را پذیرفت و آن را مبنا قرارداد؛ زیرا چنین مبنایی، به نحو تقدم مادهٔ 526 بر مادهٔ 528 و بروز مشکلاتی خواهد بود. در این مقاله که برای اولین بار رابطهٔ بین این دو ماده، با استفاده از قواعد اصول فقه، نسبت بین دو ماده، به‌صورت عموم و خصوص من وجه مورد پذیرش قرار می‌گیرد؛ ضمن بررسی اقسام جمع عرفی، مادهٔ 528 به نحو حکومت دامنهٔ مادهٔ 526 را مضیق می‌کند و نتیجهٔ حاصله آن است که همه‌جا نمی‌توان درجهٔ تأثیر را لحاظ کرد بلکه، درجهٔ تأثیر، ملاک قرار می‌گیرد الا در تصادفات.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparison of Articles 526 and 528 of the Islamic Penal Code regarding accidents

نویسنده [English]

  • ommolbanin moqtadaye
razavi
چکیده [English]

Assessing legal materials, an important inscription in order to indicate that they are present and the reason why they are different. These materials contain a picture of the buildings that are available for use in a new decision. There are various types of causes, within the definition of conflict and sections in the principles of jurisprudence and rights, a connection between this subject and the law of Islamic metaphors. In most ancient times, there are two types of combinations that have a cause and a direct and direct effect. In a meeting that has a cause and a direct effect with a very strong effect, there is a stronger picture of what is called a direct, direct, responsible cause. It is considered a direct equality and a reason for customary reference to a crime involving a crime, based on the principles of jurisprudence and human rights, regarding the equality of responsibilities.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Multiple causes
  • definition of conflict
  • types of conflict
  • customary plural